TÜBİTAK’tan -1511-Kömürle Çalışan Termik Santrallerde Karbondioksit Tutma Teknolojilerinin Geliştirilmesi Çağrısı

Özellikle kömür ile çalışan güç santralleri, atmosfere çok miktarda sera gazları yaymaktadır. Fosil yakıt kaynaklı yakma sistemleri ve termik santrallerden salınan CO2 gazının tutulmasında kullanılan tutma ve depolama (KTD) teknolojileri, yüksek maliyetleri nedeniyle istenilen düzeyde yaygınlaşamamıştır. Bu nedenle, kömürle çalışan termik santrallerde maliyet etkin karbondioksit tutma teknolojilerinin geliştirilmesine ve santralde tutulan karbondioksitin yan ürün olarak değerlendirilmesine yönelik yenilikçi Ür-Ge çalışmalarının yapılması, bu çağrının temel amacını oluşturmaktadır.

Çağrıya başvurmak için bizimle iletişime geçin.

Çağrı Konu ve Kapsamı

Karbondioksiti tutma ve depolama teknolojileri temel olarak üç ana safhadan oluşmaktadır: CO2’nin tutulması, yeraltı rezervlerine veya okyanus derinliklerine borularla taşınması ve depolanması. Çok sayıda CO2 tutma yöntemi vardır. En bilinen yöntemde karbondioksit gazı, amonyak türevleri aminler (amines) ya da amonyum karbonat (ammonium carbonate) çözeltileri ile beraber kimyasal işleme tabi tutulmaktadır. Daha sonra açığa çıkan karbondioksit, uzun borular vasıtasıyla depolanma sahasına gönderilmektedir. Kömür yakıtlı güç santralleri sahasında karbondioksit tutma ve depolama tesisi kullanıldığı takdirde, karbondioksit tutma tesisi santralin ürettiği elektrik enerjisinin %25’ini harcamaktadır. Diğer yöntemler arasında gazlaştırma ve saf oksijen yakımı olarak adlandırılan teknolojiler de mevcuttur. Saf oksijen ile kömürü yakma tekniğinde oluşan atık gaz içindeki karbondioksitin tutulması kolaylaşmaktadır. Kömür gazlaştırma yönteminde ise ilave tesislerin yapılmasına gerek vardır. Mevcut durumda karbon tutma ve depolama teknolojilerinin ciddi olarak uygulanması düşünüldüğü takdirde tesislerin yüksek maliyetlerine katlanılması icap etmektedir. Bu nedenle, kömürle çalışan termik santrallerde maliyet etkin karbondioksit tutma teknolojilerinin geliştirilmesine ve santralde tutulan karbondioksitin yan ürün olarak değerlendirilmesine yönelik yenilikçi Ür-Ge çalışmalarının yapılması, büyük önem taşımaktadır.

Çağrıya başvurmak için bizimle iletişime geçin.

Çağrı kapsamında önerilecek projeler, aşağıdaki veya benzeri maliyet etkin teknolojilere odaklanacaktır:
-Yanma sonrası CO2 tutma teknolojileri (CO2 absorbsiyon/adsorbsiyon ayırma süreçleri ile ilgili) -Yanma öncesi CO2 tutma teknolojileri (H2 gazının yan ürün olarak elde edildiği CO2 absorbsiyon/adsorbsiyon ayırma süreçleri ile ilgili)

-Saf Oksijen ile kömürü yakma sonrası CO2 tutma teknolojileri (çeşitli ayırma yöntemleri ile yanma sonrası gazlardan CO2 + H2O ‘nun ayrılması süreçleri ile ilgili)

-Kimyasal döngü ile yakma teknolojisi (Metal oksit parçacıklarının yanma havası içeresinde yakıta oksijen sağlaması teknolojisi ile ilgili) -Membran kullanılarak CO2’nin baca gazından ayırma teknolojileri

-Hidrat tabanlı CO2 ayırma teknolojileri (Egzoz gazındaki CO2’nin yüksek basınç altında su ile birleştirilerek hapsedilmesi süreçleri ile ilgili)

-Kriyojenik distilasyon ile CO2 ayırma teknolojileri (Çok düşük sıcaklık ve yüksek basınçta gazların distilasyon süreçlerinde ayrılması ile ilgili)

-Karbondioksit tutma teknolojilerinin geliştirilmesine ek olarak tutulan CO2’nin yan ürün olarak değerlendirilmesine yönelik teknolojilerin (Üre üretimi, gübre üretimi, köpük üfleme, içeceklerin karbonizasyonu, kuru buz üretimi, amonyak üretimi vb. süreçlerle ilgili) proje kapsamına eklenmesi önerilmektedir.

Hedeflenen Çıktılar ve Teknik Özellikler:

Projelerde geliştirilecek teknolojilerin, ekonomik performanslarının yüksek ve rekabetçi olmaları yanında, aşağıda belirtilen kısıtları sağlaması da gerekmektedir:

-Absorben (yutucu) sıvı ile atık gazlardan CO2’yi ayırma işleminde kullanılan ısıl enerji kullanımı ton CO2 başına 2,0 GJ’ ü (2,0 GJ/t CO2) geçmemelidir.

-Kullanılan kömürün cinsine bağlı olarak, ton başına CO2 tutma maliyeti, 20-30 euro/t CO2’ den yüksek olmamalıdır.

-Pilot güç santrali testleri, yanma sonrası yakalama verimi ve güvenilirliğini göstermelidir. -Önerilen yöntemin, atık gazdan CO2’yi tutma oranı en az % 90 olmalıdır.

-Gazlaştırıcı sistemde CO2’yi tutma oranı en az % 95 olmalıdır.

-H2+CO2 tutma tesislerinde gaz akımı içindeki CO2 miktarı en az %95 olmalıdır.

-Kimyasal döngü ile yakma teknolojisi kullanılması durumunda; CO2’yi tutma oranı % 100 olmalıdır. -Kömür yakıtlı güç santrallerinde tutulan CO2 ’nin öncelikle yan ürün olarak değerlendirilmesine çalışılmalı, geriye kalanının depolanamayan kısmı ise atmosfere salınmalıdır.

Geliştirilmesi planlanan sistemlerin ticarileşme potansiyelini belirlemeye yönelik maliyet analizinin ve tekno-ekonomik fizibilite raporunun proje öneri formunda yer alması beklenmektedir.

Projelerde, ilgili üniversite ve araştırma kurumlarından proje konusunda danışmanlık hizmet alımları şeklinde iş birliği yapılması beklenmektedir. Ayrıca, projenin özgün değeri ve yenilikçi yönleri açıklanırken, önerilen sistemin mevcut teknoloji seviyesinin; ilgili patentler, akademik yayınlar ve ticari uygulamalar göz önünde bulundurularak detaylandırılması da gerekmektedir.

Projelerde, CO2 tutma teknolojileri konularında yerli bilgi (know-how) edinimi sağlamak için CO2 tutma teknoloji gelişimine yönelik tasarım ve analiz konularında yoğunlaşılması, optimizasyon ve performans değerlendirmelerinin yapılması beklenmektedir.

Projelerde hedeflenen CO2 tutma oranının belirlenmesi için proje kapsamında yapılacak hizmet alımı ile yurtiçi/yurtdışı akredite bağımsız kuruluşlar veya üniversiteler tarafından gerekli testler yapılmalıdır.

Öneri formunda, projede önerilen teknolojilerin teknik, ekonomik ve çevresel açılardan neden tercih edildiğinin diğer teknolojilerle kıyaslamalı olarak değerlendirilmesi beklenmektedir. Geliştirilecek sistem ve/veya ekipmanların tamamında yerli bilgi birikimi ve teknoloji edinimi yanında rakip ürünlere kıyasla teknolojik bir iyileşme hedeflenmelidir. Başvurularda, projenin hedefleri ve başarı ölçütleri, güncel ve mevcut teknolojilerle karşılaştırılarak sayısal değerlerle belirtilmelidir.

Bu çağrı kapsamında altyapı oluşturmaya yönelik olan projeler desteklenmez ve proje bütçe kalemleri arasında dengeli bir dağılım olması beklenir.

Çağrıya İlişkin Özel Şartlar:

  • Proje Süresi Üst Sınırı: 36  Ay
  • Proje Bütçesi Üst Sınırı: 5.000.000 TL
  • Ortaklı Proje Bütçesi Üst Sınırı: 5.000.000 TL
  • İşbirliği Yapısı: Kısıt yok.
  • Diğer Hususlar: Proje başvuru tarihi itibari ile projeyi öneren kurumun fiziksel ve personel altyapısının projeyi yürütebilecek seviyede olması beklenmektedir.
  • Çağrı Ön Kayıt Son Tarihi:  22/02/2019
  • Çağrı Kapanış Tarihi: 12/03/2019

Çağrıya başvurmak için bizimle iletişime geçin.

Detaylı bilgi ve Uzman Danışmanlık ekibimize buradan ulaşabilirsiniz

Bu ve benzer bir çok yeni haber, son dakika olarak LinkedIn ve Twitter hesaplarımız üzerinden takipçilerimize ulaşmaktadır.

Rakamlarla Alkaze

Alkaze Danışmanlık’ın, bugüne kadar Türkiye’deki firmalara Ar-Ge Desteklerinden 350 Milyon TL’den fazla hibe kazandırdığını biliyor muydunuz ?

Örnek Ar-Ge Projesi İçin Tıklayınız